Bir fitaz için yüksek P matriks değerleri: Sınırlayıcı faktör fitat-P midir?

Enzim teknolojileri konusundaki uzmanlığı ile global enzim pazarının liderleri arasında yer alan Huvepharma, pazardaki farklı enzimler için teorikte iddia edilen matriks değerlerine bilimsel ve mantıklı gerçeklerle yaklaşıyor.

Bir fitazın fosfor (P) matriks değerleri, beslenme uzmanına, yemde kullanılan fitaz ile ne kadar inorganik P’nin değiştirilebileceği hakkında bilgi sağlar. Rasyonda fosfor yetersizliğinin yol açtığı sağlık, performans ve mali kayıplardan kaçınmak için, doğru matriks değerleri sağlamak; sadece teoride değil sahada da her anlamda güvenilebilecek sağlam bir fitaz enziminin temelini oluşturur. En basit haliyle enzim-substrat ilişkisine dayanan bir mantıkla hareket ettiğimizde, yemde fitaz tarafından parçalanabilecek yeterli fitat-P’nin olması gereklidir. Peki pazardaki farklı fitaz enzimleri için verilen yüksek matriks iddialarının bilimsel bir dayanağı var mıdır, yoksa bu sadece yazılmaya çalışılan inanılası bir pazarlama hikayesi midir? Gelin matriks konusuna bir de Huvepharma’nın bilimsel gerekçelere dayanan bakış açısıyla yaklaşalım…

Bir fitazın fosfor (P) matriks değeri, fitat-P’den fosfor salınımının göstergesidir.

Yeme ekzojen olarak eklenen fitaz, ham maddelerde bulunan fitata bağlı fosforu (P) serbest bırakmak için kullanılır ve eklenen inorganik P miktarını azaltarak yem maliyetini düşürür. Artan fitaz seviyeleri, fitatın daha fazla yıkımlanmasına ve dolayısıyla daha yüksek P salınımına (= daha yüksek P matriks değerleri) yol açacaktır. Bu, inorganik P kaynaklarının kullanım seviyesini daha da azaltarak, yem maliyetini daha da düşürür. 

Son dönemde pazara sunulan fitazlar, son derece yüksek P matriks değerleri iddia ediyor. Ve bu da yemde bu yüksek matriks değerlerini haklı çıkarmaya yetecek kadar fitat-P olup olmadığı sorusunu ortaya çıkıyor. Aksi düşünüldüğünde, bu yüksek P matriks değerleri, teorik değerler olacak ve yemde P eksikliği riski söz konusu olacaktır.

Yemdeki fitat-P kaynağı

Tahıllar, yemde en yüksek dahil olma seviyelerine sahip olsalar da daha yüksek seviyelerde fitat-P içerdiklerinden, yemdeki toplam fitat-P seviyesini etkileyen esas olarak protein kaynağının dahil olma seviyesidir.

Aynı zamanda tahıl yan ürünleri de fitat-P bakımından zengindir ancak bunların yeme dahil edilme seviyeleri çoğunlukla sınırlıdır. Protein kaynakları grubunda ayçiçeği tohumu küspesi ve kolza küspesi, soya küspesine göre daha yüksek fitat-P içerirken, DDGS düşük fitat-P içeriğine sahiptir. Diğer yandan, hayvansal kaynaklı yemler (PAP, et ve kemik unu, ayrıca peynir altı suyu proteini ve plazma proteini) fitat-P içermez. 

Yemdeki tüm fitat-P parçalanamaz

OptiPhos Plus dahil olmak üzere pazardaki tüm fitazlar, fitat molekülü ile temasa geçtiğinde, inositol molekülündeki altı P grubunun tümünü ortadan kaldırarak, fitatı tamamen parçalayabilir. Bununla birlikte fitat-P’nin bir kısmı, özellikle tahıl yan ürünleri olmak üzere yem maddelerinin lifli yapısı içinde tutulur ve bu nedenle fitaz tarafından fiziksel olarak ulaşılabilir değildir. 

Son yıllarda, Huvepharma tarafından yürütülen çeşitli araştırma denemeleri, kümes hayvanlarının yemlerine yüksek düzeyde OptiPhos Plus ilavesi ile fitat-P’nin maksimum %80 düzeyinde ileal olarak sindirilebileceğini göstermiştir. Bazı hayvan besleme uzmanları ve araştırmacılar, özellikle yüksek düzeyde tahıl yan ürünleri kullanıldığında, yemdeki fitatın maksimum %70 oranında parçalanabilir olduğunu göz önünde bulunduracaktır.

Bu tahminlere dayanarak, hayvansal ürünler içeren veya içermeyen yemlerdeki toplam fitat-P’den (Tablo 2’de ayrıntılı olarak gösterildiği gibi) salınabilecek maksimum P (yararlanılabilir P), Tablo 3’te gösterilmektedir. Tabloda görüldüğü üzere, ticari yem formülasyonunda, bir fitazın P matriks değerlerinin kg yem başına 2,0 g’ın üzerinde olduğu iddia edilen bir seviyede eklenmesi için çok az neden vardır. OptiPhos Plus ile 2000 FTU//kg’daki P değerleri, kümes hayvanları için kg başına 2,0 g’dır. Bu nedenle, yüksek performanslı ticari yemlerde, kg başına 2000 FTU’dan daha yüksek dahil etme seviyesinin doğru olmadığı sonucuna varılabilir.

Bir fitazın daha yüksek düzeyde ilavesini haklı çıkaracak yüksek seviyelerde fitat-P (kg başına 2,8-3,5 g) içeren yem, bununla birlikte hayvanın performansını ve dolayısıyla bu yemlerin ticari değerini tehlikeye atan, daha düşük besin değerine sahip yem maddelerinden oluşur.

Teorik olarak, yüksek düzeyde fitat-P düzeyine sahip bir yem formüle edilebilir (ve bu genellikle araştırma çalışmalarında yapılır) ve 2,0 g/kg’ın üzerinde P matriks değerleri elde etmek için, benzer şekilde yüksek düzeyde bir fitaz kullanımını haklı çıkarır. Ancak, bu yemlerle beslenen hayvanların performansı neredeyse her zaman endüstri standartlarının altındadır.

Yemdeki fitat-P seviyelerinin tahmin edilmesi: Yem veri tabanı, NIR veya yaş analize mi dayalı?

Bu durumda yemdeki fitat-P seviyesini tahmin etmenin en iyi yönteminin ne olduğu ile ilgili soru da akıllara geliyor. Bunu yapmanın iki yolu vardır. Bunlardan ilki yem veri tabanlarında beyan edilen fitat-P’ye dayalı bir değer hesaplayarak veya analiz yoluyla; ikincisi ise NIR (Yakın Kızılötesi Spektroskopisi) veya yaş analiz metodu ile yapılabilir.

NIR ile ilgili olarak söylenebilecek tek şey, bu düşük seviyelerde, analiz doğruluğunun oldukça zayıf olduğu ve %10-20’lik hata paylarının ise yaygın olduğudur. Benzer şekilde, fitat-P seviyelerinin yaş analiz yolu ile belirlenmesi halinde %20’ye varan bir analitik hata söz konusudur. Yem veri tabanına ve yem bileşimine dayalı olarak, yemde hesaplanan fitat-P’nin her zaman yerel durumu yansıtmadığı iddia edilebilse de yine de en iyi tahmini verecektir.

Bir seçenek, yemdeki gerçek fitat-P düzeylerinin daha doğru bir şekilde tahmin edilmesini sağlayabileceğinden; yem maddeleri için, iki farklı yem veri tabanında beyan edilen fitat-P seviyelerini kullanmak olabilir. Örneğin, Tablo 1’de görülebileceği gibi, CVB tarafından beyan edilen fitat-P seviyeleri INRA’dakilere göre daha yüksektir, bu nedenle nihai yemler daha yüksek (CVB) veya daha düşük (INRA) fitat-P seviyelerine sahip olacaktır. Bu nedenle, her iki değeri kullanmak size bir “minimum – maksimum” aralığı verebilir.

Özetle, şu sonuca varabiliriz ki: Fitat-P’nin yalnızca %70-80’i yok edilebildiğinden, ticari üretime uygun kanatlı yemlerindeki matriks değerlerinin kg yem başına 2g P’den daha yüksek olduğunu iddia etmek mantıklı değildir. Yem veri tabanlarında fitat-P seviyesinin teorik olarak hesaplanması, yemdeki gerçek fitat-P seviyelerini tahmin etmenin hala en iyi yoludur ve muhtemelen NIR veya yaş analiz ile yapılan tahminden daha doğrudur.

İnovatif Hayvan Sağlığı Çözümleri

Huvepharma®, hayvan sağlığına yönelik kapsamlı çözümlerini, sektöre en hızlı şekilde sunmaya odaklanmıştır.

Detaylı Bilgi

%100 Huvepharma Güvencesi

Suştan son ürüne kadar tam entegre üretim döngüsüne sahibiz.

Detaylı Bilgi

Monimax

Gizli Performansı Açığa Çıkar

Detaylı Bilgi

Misyonumuz

Global bakış açımızla paralel olarak, ülkemizde üretim zincirindeki her hayvana ulaşarak, onların performans ve refahlarını iyileştirmeyi hedefliyoruz

Detaylı Bilgi

Pazara Sunduğumuz Hizmetler

İşinize performans katma sözümüzü, sizlerle yakın iletişim halinde ve ihtiyaçlarınızı yerinde ziyaretlerle tespit ederek yerine getiriyoruz.

Detaylı Bilgi